Değerli Müslümanlar bugünkü dersimiz toprak satışı ve içinde bulunan bina, ağaç, taş vb. şeylerin satış içerisine girip girmediği hakkındadır. Bu gibi satışlarda çok ayrıntılar vardır. Bu tip satışlar nasıl yapılır Bunların bilinmesi lazımdır.
Satıcı olan bir kişi müşteriye şöyle dese bu toprağı sana satıyorum veya bu köyü veya bölgeyi sana satıyorum dediğinde o bölgede ne varsa ağaç, taş, bina hepsi akde girer. Hepsi beya’ya girer. Bunlar ağaç gibidirler mesela yonca gibidirler insan bir ektiğinde birkaç sene ürün alabiliyor, biçebiliyor. Bir yer satıldığında bunlarda o satışın altına girer. Kişi toprağını sattı fakat ekini var buğday, arpa gibi şeyler var onlar toprağın satışına dahil olmaz. Kişi toprağı ekmişse satılamaz diye bir durum söz konusu değildir. Müşterinin bunu bilmesi lazımdır eğer bilmiyorsa pişman olma hakkına sahiptir. Ziraatli bir toprağın satıldığında müşterinin eline geçmesi ziraata zarar vermez. Ekim zamanı geldiğinde satan kişi gider onu biçer ama ekin müşterinin sorumluluğunda bulunur. Yani ziraatın zarar görmesi halinde müşteri ondan sorumludur. Satıcı toprağı tohumu ile/ziraatı ile satarsa o olmaz bu batıldır. Toprağı sattı tohumu ile beraber veya o ziraatle beraber o hepsinde batıldır. Kişi tarlasını sattığında hepsi girer ne kadar taş falan varsa hepsi satışa girer. Satış için nakil lazımdır, nakil caizdir.
Satıcı arazi altında bulunanları satmazsa mesela kişi tutmuş arazinin altında taş stok etmiş yani bir yer kazmış içine bırakmış böyle bir satışa bunlar girmez. Bunları nakil etmesi lazımdır o taşları vb. oradan çıkaracak toprağı düz yapacak ve teslim edecektir. Kişi bostan veya bahçe sattı bu satışa hem bostan hem ağaçlar hem de o bahçe duvarları o satışa girer. Bu durumda ihtilaf olamaz kişi ben sadece bahçedeki ağaçları satmıştım toprağı satmamıştım veyahut etrafına ördüğüm duvarı satmamıştım onları alabilirim diyemez. O bahçeyi satması halinde hepsi satışa girer hatta o bahçe içerisinde ev varsa o da satışa girer.
Bir köy satıldığında bütün ağaçlar, meydanlar ne varsa köyün içerisinde ne varsa satışın içirişine girer sadece ziraat satılmaz. Bir ev satıldığında da etrafında ne varsa yanında diyelim banyosu var tandırlığı var hepsi o satışa dahildir. Evin içindeki eşyalar ev satışına dahil değildir. Kapalı kapılar binaya monteli kapılar dahildir ama bir kapı var monte edilmemiş o dahil olmaz.
Hayvan satışında o hayvanın nalı da satışa dahildir. Kişi ağaç sattığı zaman o ağacın kökü, yaprakları hepsi satışa girer. Ağaç satışında şöyle bir şart olabilir, “ağacı sana satıyorum ama kökünü çıkarabilirsin”. Mutlak satışta bir şey olmaz ama şartlı satışta yani satıcı bu ağacı ya çıkaracaksın ya da kökünden keseceksin denilirse o şartlara uymak gerekir böyle bir satışta caizdir. Eğer ağacın meyveleri hakkında şart koşulursa ona göre amel yapılır eğer şart koşulmamışsa meyveler de tam olgunlaşmamışsa yeşermemişse o zaman beya’nındır.
Bu konuda çok bilgiler var bu kadarının bilinmesi yeterlidir. Hulasa bir kişi toprak sattığı zaman o satışın içerisine toprakla ilgili ne varsa girer. Bir ev satıldığında evin içinde ne varsa satışa girer bir hayvan sattığında yünü her şeyi o satışa girer. Bunlar için ayrı bir pazarlık yapmak söz konusu değildir. Bir durumda daha var diyelim meyve olgunlaşmamış çiçek durumunda bu satılamaz, olgunlaşırsa satılabilir.
26 Mayıs 2018