Soru:
Selamun aleyküm Efendim,
Büyüklerimizden duyduk ve ayrıca İslam alimlerinin kitaplarından da okuduk, Allahu Teala (c.c) insana cüzi irade vermiş, bu doğrudur değil mi?
O halde külli iradenin yanında cüzi iradenin nasıl bir fonksiyonu olabilir ki?
Yani biz diyoruz ki, işte Allah (c.c) bize akıl vermiş, irade vermiş, düşünce vermiş. Peki o halde biz iman ettik derken, hayrın ve şerrin de Allahu teala´dan (c.c) geldiğine inandık diyoruz. Peki o zaman bu cüzi iradenin nasıl bir önemi oluyor?
Yani her şey Allah´dan (c.c) geliyor ve kisinin hiç bir fonksiyonu yoktur, öyle değil midir?
Her şeyin sahibi Allahu Teala (c.c) insana bu cüzi iradeyi lütfetse de Allah´ın (c.c) emri olmadan bu cüzi irade siyahdan beyazı ayırt edemez. O halde insanoğlu çok acizdir. Her şey Allah´ın (c.c) emrin de ve onun izniyledir.
Efendim lütfen bizi aydınlatın, sizden rica ediyoruz. Allah razı olsun.
Cevap:
Aleykum selam.
Yüce Allah (c.c) hayrı da yaratmış, şerri de yaratmış. kişiye seçme hakkı vermiş. Kişinin artık hangisini seçeceği kendi insiyatifindedir. Dilerse hayrı seçer, diler de şerri seçer. İşte cüzi irade budur.
Bunu bir örnekle pekiştirelim. Mesela: Adamın biri evin de bir kaç cd´si var diyelim. Bu adam kendi isteğine bağlı olarak hangi cd´yi dilerse onu dinler, ya da seyreder.
Tabi insanin kesbini Yüce Allah (c.c) yaratır. Yani insan kendi amelini yaratmaz, onu Yüce Allah (c.c) yaratır.
Şöyle bir şey daha var, ilim olarak Yüce Allah (c.c) bilir, kişinin hangisini seçeceğini. Bu ayrı bir şeydir.
Yüce Allah (c.c) kişiyi zorlamaz fakat ne seçeceğini bilir.