Soru:
Selamun aleyküm Şeyhim,
İslamiyet de tayyi zaman ve tayyi mekân olayı vardır değil mi? Yani zamanın ve mekânın genişlemesi olayı var mıdır, yok mudur? Bu konu da bazı örnekler verebilir misiniz?Mübarek ellerinizden öperiz.
Cevap:
Aleykum selam.
Tayyi mekân ve tayyi zaman vardır. Bunun örnekleri çoktur. Evvela Tayyi mekân ve tayyi zamanın ne olduğunu açıklayalım.
Tayyi mekân uzak mekânların yakın olmasıdır.
Evliyalar Yüce Mevla’nın takdiriyle çok kısa zaman da uzak yerlere giderler.
Tayyi zaman ise zamanın kişiye genişlemesi demektir. Kısa zaman da çok şey yapmak. Bunların örnekleri şöyledir:
Seyda-i Tagi (k.s), ” Ben iki gavsa abdallık yaptım. Biri ilk şeyhi Şeyh Abdulbari Çirsagi (k.s), diğeri Gavs-i Hizani. Evrakları Mekke ve Medine´ye götürürken ilk şeyhimin dönemin de ayaklarım biraz dikenlere değiyordu. İkinci gavsa abdallık yaptığım zaman daha rahat giderdim.
Bunlar tayyi mekânın örnekleridir. Tayyi zamanın da örnekleri çoktur.
İmam Suyuti´nin vefatından sonra, yazdığı kitapları hesaplamışlar. Gün de kırk sayfa kitap yazmış. Yani doğumundan ölümüne kadar.
Fenari, “isagoci” Mantık ilmine dair kitabı içerisinde bulunan şerh´in den için söyle der.
Ben bu kitabı günün en kısa günlerinden birinde yazarken, kuşluk vaktin de başladım, akşam ezanıyla beraber bitirdim.
Büyük bir kitap, aşağı yukarı bir kaç saat yazmak tayyi zamanın dışında da bir şey değildir.
Ayrıca bu iki durum hiç Allah’ın (c.c) dostlarına zor değildir.
İmam Nevevi´nin kitapları ve ilmi çalışmalarına, insan baktığı zaman üç yüz sene yaşamış kişiler ancak bu çalışmayı zaman ve mekân olarak yapabilir